https://ojs.ehu.eus/index.php/InpAkta <p><em>InpAkta, Inpaktu Sozialerako Ikerlanen Akta – Journal of Research for Social Impact</em> diziplina anitzeko aldizkaria da, jakintza-arlo guztietakoa, eta kalitate handiko ikerketa lanak argitaratzen ditu, bai mundu mailan, bai euskal komunitatean inpaktu soziala dutenak. Lan hauen izaera dela eta, aldizkari honek, lan teknikoez gain, ikerketa lan bakoitzaren laburpen laburrak ere jasoko ditu, irakurle guztiarentzat ulerterraza den hizkera batean idatziak. Lanak argitaratzeko ingelesa eta euskara erabiliko dira.</p> UPV/EHU Argitalpen Zerbitzua eu-ES InpAkta. Inpaktu sozialerako ikerlanen akta - Journal of Research for Social Impact 2990-2479 https://ojs.ehu.eus/index.php/InpAkta/article/view/24999 <p>In various hydrographic basins in Iberia, reductions in annual flows attributed to the increase in forest cover have been observed in the last 50-60 years, as much or more important than the changes attributed to variations in precipitation and temperature. Several studies in diverse climates show that groundwater recharge is generally lower under forest cover than under grass or agricultural cover.</p> <p>The predictions of the climate models coincide in more marked increases in temperature and decreases in precipitation in summer than in winter in most part of Iberia, inducing not only a decrease of water resources but also an increase in water stress of the vegetation and a reduction in dry season flows.</p> <p>It will be necessary to implement land cover strategies adaptive to climate change scenarios to care for water resources, such as reversing the reforestation of mountain pastures and improving the management of timberlands to reduce their water stress and consumption.</p> Francesc Gallart Copyright (c) 2023 InpAkta. Inpaktu sozialerako ikerlanen akta - Journal of Research for Social Impact https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2023-12-01 2023-12-01 10.1387/InpAkta.24999 https://ojs.ehu.eus/index.php/InpAkta/article/view/25019 <p>Xabier Lamikizek egin zuen presari esker dator <em>Le Dauphin</em> ontziak zeraman gutuneriaren aurkezpena. 1757an Baionatik Louisbourgera joateko zen <em>Le Dauphin</em> Ingalaterrako ontzidiaren presa izan zen eta haren barnean zegoen dokumentazioa ediren zuen X. Lamikizek Londreseko artxiboetan. Lapurdiko gutun-igorleek (gehienetan emazte) lapurteraz idatzitako 50 gutun Louisbourgeko hartzaileei igorri zizkieten. Euskararen historiarentzat lekukotasun nagusi dela ageri da. Orduko Zazpi Urtetako Gerla, Baionako kortsu jardunaldia eta Louisbourgeko ekonomia aipatu ondoan, gutunen pasarte labur batzuk ematen dira, edozein gutunek betetzen ohi dituen funtzioen, berri franko ematen digutelo orduko jendeen bizimoduaz. &nbsp;X. Elosegik gutunen protagonistei buruz bildu duenaz ere parte ematen da: laguntza ekonomikoa eskatzen edo eskaintzen dute igorleek, hasarrea adierazten dute hartzailea ez delakoan ongi portatu edo bere buruaren berririk ez &nbsp;duelako ematen, eta oroz gainetik hartzailea otoizten dute Euskal Herrira itzul dadin ahal bezain laster&nbsp;: «&nbsp;Zato, zato etxera&nbsp;». Azkenik, indarrean dagoen proiektuak ideki behar dituen ildoak aipatzen dira.</p> Xarles Videgain Copyright (c) 2023 InpAkta. Inpaktu sozialerako ikerlanen akta - Journal of Research for Social Impact https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2023-12-01 2023-12-01 10.1387/InpAkta.25019