Tantak. Euskal Herriko Unibertsitateko Hezkuntza Aldizkaria

Zuzendaritza taldeen lidergo estiloa

2023-05-23T13:24:45+02:00

Eskola Txikiak euskal hezkuntza sistemaren barruan ezaugarri bakarrak dituen eskola mota bat dira, baina gainerako ikastetxeen hezkuntza -eskaera eta -erronka berak dituzte. Zuzendaritza taldearen lidergoa beharrezkoa da egungo eta etorkizuneko eskariei aurre egiteko, eta lidergo eraldatzailea eredu gomendagarrien artean aurkeztu ohi da. Azterlan honen helburua Bizkaiko Eskola Txikien zuzendaritza taldearen lidergo estiloa ezagutzea da, eta generoak, graduondoko ikasketek edo lanpostuan emandako esperientzia-urteek eraginik duten baloratzea. Emaitzek erakusten dutenez, zuzendaritza taldeak bere burua eraldatzailetzat jotzen du estilo nagusi gisa, eta gertutik jarraitzen dio estilo transakzionala, bi estilo hauek lotura zuzenen eta gogorrak erakusten dutelarik. Lidergo pasiboari dagokionez, honen ausentzia nabaritu dute, eta korrelazio negatiboa eta ahula du beste bi estiloekin. Generoari, prestakuntzari eta lanpostuko esperientziari dagokienez, ez dira alderik aurkitu taldeen artean. Horrelako faktorerik ez dagoenez, aurkikuntzek aukera ematen dute landa eskolen ezaugarri batzuei buruz hausnartzeko (antolaketa, tamaina, barne-harremanak, etab.), zuzendaritza taldearen lidergo estiloan eragina izan dezaketelako.

Emozioak harrapatzen

2023-05-06T10:27:36+02:00

Neska-mutilen arteko harreman sozialak eraikitzeko portua izateaz gain, tokian tokiko joko-jolas tradizionalak emozioak identifikatu eta kudeatzen ikasteko, kultura-ondarearen parte diren jarduera hauek ezagutu eta hauetaz gozatzeko, eta ikasleen erabakimen motorra garatzeko tresna aproposak omen dira. Hau horrela, ikerkuntza honen helburuak Lehen Hezkuntzako ikasleek harrapaketa jolasean izandako harreman soziomotorrak eta bizipen emozionala aztertzea eta generoaren arabera alderatzea izan ziren. Horretarako, Nafarroako ikastetxe publiko bateko Lehen Hezkuntzako laugarren mailako gela bitako 23 ikasle, bederatzi emakumezko eta 14 gizonezko, harrapaketa jolasaren aldaera ezezagun batean aritu ziren hamar minutuz. Jolasean izandako harreman soziomotorrak bideo-behaketaren bitartez erregistratu ziren eta ikasleek bizitako emozioen intentsitatea eta bizikien sentitutako emozioa eta honen zergatia GES-C eskalaren euskaraturiko bertsioaren bidez baloratu zituzten. Emaitzei erreparatuz gero, neska-mutilen arteko desberdintasunek agerikoak dirudite, dimentsio sozialean zein emozionalean. Mutilek jolasaren protagonismoa, hots, harrapatzailearen rola, bereganatu zuten eta emozio positiboak modu biziagoan sentitu zituzten, poza erabat nagusituz. Nesken protagonismoa, ostera, nabarmenki baxuagoa izan zen eta emozio negatiboak gailendu ziren, amorrua gehien bat. Lehen Hezkuntzako irakasleek joko-jolasek eskaintzen dieten abagune aparta aprobetxatu beharko lukete; baina horretarako funtsezkoa da joko-jolas bakoitzak, bere barne logikaren eta komunikazio motor sarearen baitan, sor ditzaken harremanak eta sentimenduak ezagutzea, baita genero aldetik izan daitezkeen desberdintasunak ere.

Hezkuntza premia bereziak eta gorputz hezkuntza

2023-06-01T17:55:43+02:00

Duela urte askotatik premiazko erantzun bat behar da ikasle-aniztasunari arreta egoki bat eman ahal izateko. Gaur egungo eskola arruntaren antolakuntza zurrunetik kanpo geratzen diren ikasleak daudela hauteman daiteke: Hezkuntza Premia Bereziak (HPB) dituzten ikasleak hain zuzen ere. Gainera, bereizketa hau agerikoagoa bihurtzen da Gorputz Hezkuntzako irakasgaian. Gorputz Hezkuntzak duen heziketa potentzialtasun izugarria kontuan izanik, are gehiago HPBak dituzten ikasleengan, haur guztiek kalitatezko hezkuntza jasotzen dutela ziurtatzeko Gorputz Hezkuntza inklusibo baten beharra babestu behar da. Horretarako, irakasleen gaitasun profesionala eta jarrera positiboa izan behar dira abiapuntuak. Hortaz, azterlan honetan, Gorputz Hezkuntzako irakasleei zuzendutako galdetegi baten bitartez, HPBen aurrean Oarsoaldeko irakasleen egoera aurkezten da: aurretiko ezagutza eta jarrera, formakuntza, lan egoera eta abar. Galdetegian lortutako emaitzetatik ondorio nagusi batzuk lortu dira: Oro har, HPBetarako eta inklusiorako jarrera ona, ezagutza urria eta prestakuntza gutxi dagoela eta HPBak dituzten ikasleen inklusio egoki eta osoa eman dadin, lankidetzan lan egitea ezinbestekoa bihurtzen dela: Administrazioa, ikastetxea, irakaslea, familia…

Irakasle hasi berria

2023-09-20T15:22:49+02:00

Irakasleek haien garapen profesionalean zehar aldi edo etapa desberdinak bizi dituzte. Hasi berria da, formazio aldia amaitu eta lan munduan, eskola zehatz bateko errealitatean barneratzen den irakaslea. Honek maila profesionalean jauzi bat suposatzen du, ikasle izateari utzi eta irakasle izatea dakar bere baitan. Lan honetan, irakasle berriak esperientzia duten beste irakasleekin elkartzean, haien artean sortzen diren harremanak aztertzen dira. Donostiako (Gipuzkoa) Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publiko batean burutu da kasu analisia. Oinarri kualitatiboa du, etnografiaz baliatu gara eta arakatze narratibo bisuala burutu, datuak eskuratzeko sakoneko elkarrizketa eta foto-elizitazioa bezalako teknikak hobetsiz. Lau irakasleren parte hartzearekin osatu da, bi hasi berriak eta beste bi esperientziadunak. Emaitzei dagokionean, eskola bateko errealitatera sartzea prozesu konplexua da, ideia, balio, jarrera eta igurikapen desberdinak dituzten pertsonen lan lekua delako; sartze horrek, pertsonarteko harreman zein komunikazio prozesu esanguratsuak sortzen ditu eta eskola antolakuntza zein garapenari dagokionean eragin zuzena dute. Honela, irakasle hasi berriak ispiluaren aurrean jartzen dira, aurrez eskola kulturan finkatuta dauden errutina eta egiteko modu zein prozeduren aurrean kokatu eta sarri haietara egokituz bestetan konfrontazioa eraginez. Irakasleak jaso eta haiek eskolara sartzeko unea, ikuspegi etikotik, bestea hartzea den neurrian, zaindu beharreko unea da.

Zientziak bizidunontzat

2023-05-06T10:28:19+02:00

Egun bizi dugun krisi ekologiko globalaren garaian, biodibertsitatearen eta gure ingurune naturalaren zaintzak berebiziko garrantzia dute. Izan ere, orain gutxi izandako pandemiak inoiz baino argiago erakutsi digu, bizitzaren amaraunean, gainerako bizidunekiko dugun menpekotasuna. Azken horrek, gainera, sozio-ekonomiaren eremuan, eta, beraz, diziplinartekotasunean kokatzen gaitu. Hori dela eta, artikulu honetan, gaur-geroko egunetarako Giza eta Ingurumen Hezkuntzaren nondik norakoak aurkeztuko ditugu, eta osasun edo orekarako hezkuntzak mundu mailako markoan duen tokia. Horretarako, lehenik eta behin, osasunaren esanahi holistikoaz, komunitatearen adiera zabalaz eta gizakiaren antropologia filosofikoaz azalpenak emango dira. Bigarrenez, Euskal Herriaren izaera natural eta kulturalari erreparatuko diogu, aurretik egindako formulazioa bertan kokatu eta bideak irekitzeko. Ondoren, Modernitatearen krisiaren ezaugarriak aztertuko dira, horren aurrean bizitza osorako konpetentzietan oinarritutako eta Garapen Jasangarrirako Helburuen arabera eratutako mundu mailako hezkuntzak daukan egitekoa azaltzeko. Azkenik, Euskal Autonomia Erkidego eta Nafarroako Foru Erkidegoetako hezkuntza curriculumek tokiko begiradari irekitako bideak aurretik esandakoari zer aukera ematen dioten azalduko dugu. Horrekin guztiarekin gaur-gero osasuntsurako hezkuntzaren oinarria jarriko da, euskal begiradaz.

Aire zabaleko Haur Hezkuntza balioztatzen

2022-10-27T18:52:06+02:00

Azken urteetan Haur Hezkuntzako aire zabaleko ereduek sinesgarritasuna irabazi dute eta, zalantzarik gabe, naturaren onurak aldarrikatzetik joan dira bidea urratuz. Covid-19aren izurriteak osasuna erdigunera ekarri duelarik, aire zabaleko hezkuntzaren dohainak inoiz baino agerikoago egin zaizkigu. Mugimendu horren ondotik galdera berriak planteatu asmo ditu xede-esploratzailea duen idazki honek. Naturara itzultzea eta naturarekiko lotura beharra argudio sendoak dira eskolek ateak ireki ditzaten, eta hain beharrezko duten arnasa berria jaso dezaten. Baina, nahikoa al da naturak haurren hazkuntzan eragiten dituen onurez jardutea metodologia horiek balioztatzeko? Zer ebaluatu eta zertarako? Naturaren onurez harago joan nahi izan dugu, eta Haur Hezkuntzako haurren irteera-profilean eta hezkuntza-eskaintzan oinarritzen diren ebaluazio-ereduak eztabaidara ekarri. Balioztaze-ikuspegitik, “Onuragarria al da haurrak aire zabalean heztea?” galderatik hasi eta “Baso-eskola Haur Hezkuntzako haurren garapenerako berme osoko eredua al da?” formulaziora jo dugu, eta bien arteko jauzi kontzeptuala nabarmendu. Bigarrenak, haurrari eta ingurumenari ez ezik, eskola-esparruan gertatzen diren prozesuei eta eskaintzaren egiturazko alderdiei erreparatuko die.