Les finances publiques en France du XIIIe au XVIIIe siècle : fiscalité et construction de l’état royal

Laburpena

Duela zenbait urtetik, finantzen eta instituzioen historiari buruzko korronte historiografiko batek zalantzan jartzen du finantza publikoen historiarik «ohikoena», gutxika zerga baliabideak zentralizatu eta monopolizatu zituen monarkiarena eta zergen burokratizazioarena. Egia da epe luzearen ikuspuntutik finantza publikoen historia aztertzeak beldurra eman dezakeela eta etsigarria izan daitekeela; izan ere, praktika finantzarioaren egunerokotasuna ez da behar bezala hautematen, berezitasunak desagertzen dira eta historia lineal baterantz desbidera gaitezke, baita teleologiko baterantz ere. Horiek saihesteko, korronte honek praktika soilik kontuan izatea proposatzen du, praktikak besterik ez baitu betetzen erlatibismoaren exigentzia berria. Horrenbestez, mahai-inguru honek fiskalitateak estatu monarkikoaren sorreran izan zuen rolari buruz hitz egiteko aukera ematen digu. Monarkiak abiarazitako zergen monopolizazioak, garaiaren arabera arrakasta gehiago edo gutxiago izan zuenak, administrazioen sorrera enpirikoa eragin zuen eta funtzionarioen kopurua handitzera behartu zuen, zergak behar bezala biltzen zirela bermatzeko. Hala ere, erregeen Altxorrak ordaintzen zituen adituz betetako administrazioaren garapenagatik, monopolizazioa indartu behar izan zuten, administrazioaren gero eta behar handiagoak asetzeko. Beraz, zergen monopolioa eta burokratizazioa (eta nazionalizazioa) aldi berean gertatu ziren.