Bazkatze estentsiboaren eta edoskitzaroaren eragina behor esnearen kalitate nutrizionalean: Effect of grazing and lactation stage on mare milk nutritional quality

Laburpena

Behor esneari ezaugarri osasungarriak egozten zaizkio Asian zein Europan, baina oraindik ez da bere osaera kimikoa guztiz ezagutzen. Gainera, beste animalia espezieen esnean aztertu denez, esnearen kalitatea hainbat faktoreren menpe dago. Hala ere, behor esnearen kalitatea aztertu duten ikerketek sarritan ez dute ekoizpen faktore ezberdinen eragina kontuan hartu. Hau dela eta, ikerketa honen helburua maneiu sistemak eta edoskitzaroak behor esnearen kalitatean daukaten eragina aztertzea zen. Horretarako, hiru abeltegietako hemezortzi behorren esne laginak jaso ziren edoskitzaro osoan zehar (sei hilabete). Abeltegien arteko ezberdintasun nagusia maneiu sistema zen: lehenengoan, larratze denbora motza zen; bigarrenean, larratze denbora luzea eta belar onduarekin osatua; eta hirugarrenean, larraze denbora luzea eta belar siloratuarekin osatua. Laginen osaera orokorra eta mineralen, bitaminen, gantz azidoen eta polifenol totalen edukia aztertu zen teknika analitiko aurreratuak erabiliz. Esnearen ahalmen antioxidatzailea ere aztertu zen. Datuen analisi estatistikorako pausoen bidezko analisi diskriminatzailea erabili zen. Bai maneiu sistemak bai edoskitzaroak eragina izan zuten behor esnearen kalitate nutrizionalean. Oro har, maneiu sistemak esnearen gantz azidoen profila aldatu zuen, eta larratze denbora luzeagoak gantz azido onuragarrien (omega-3 poliasegabeak) eduki altuagoarekin erlazionatu ziren batez ere. Bestalde, edoskitzaroaren amaieran batez ere mineralen, gantz azidoen, proteina totalaren eta bitamina batzuen edukia murriztu zen. Lortutako emaitzen arabera, kalitate nutrizional handieneko esnea edoskitzaroaren hasiera-erdialdekoa eta larreetan bazkatu zuten behorrena zen.