Sor Lekutik Avignonera "bultzi leiotik", Euskarazko zinemaren hastapenen bidaia
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Argitaratua
17-11-2016
Josu Martinez
Laburpena
Euskarazko zinemagintzaren lehen bi egileak ditugu André Madré eta Gotzon Elortza. Biek garai berdintsuan jardun zuten, biek Parisetik, eta dokumental amateurrak eginez: "Gure Sor Lekua" (1956) lehenak; eta "Ereagatik Matxitxakora" (1959), "Elburua Gernika" (1960), "Aberria" (1961) eta "Avignon" (1963) bigarrenak. Aitzitik, haien arteko aldeak handiak dira, bai biografikoki, bai sozialki, bai ideologikoki. Zentzu horretan, sasoi hartan Ipar zein Hego Euskal Herrian kulturak bizi zuen aro aldaketaren lekuko ditugu. Haien lanen eta motibazioen
analisi historikoaren bidez, artikulu honek, Madré eta Elortza zubi urte haietan
kokatzen ditu, euskarazko zinemaren hastapeneko bi autoreen arteko ezberdintasunak, kultura osoan ematen ari zen trantsizioaren erakusgarri direla erakutsiz.
analisi historikoaren bidez, artikulu honek, Madré eta Elortza zubi urte haietan
kokatzen ditu, euskarazko zinemaren hastapeneko bi autoreen arteko ezberdintasunak, kultura osoan ematen ari zen trantsizioaren erakusgarri direla erakutsiz.
Nola aipatu
Martinez, J. (2016). Sor Lekutik Avignonera "bultzi leiotik", Euskarazko zinemaren hastapenen bidaia. Zer - Komunikazio Ikasketen Aldizkaria, 21(41). https://doi.org/10.1387/zer.17268
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
References
Ahedo, I. (2006). El viaje de la identidad y el nacionalismo vasco en Iparralde (1789-2005). Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia.
Amezaga, J. (1996). Herri kultura: euskal kultura eta kultura popularrak. Leioa: UPV/EHU.
Arbelbide, X. (1996). Enbata: abertzalegoaren historioa Iparraldean. San Sebastian: Kutxa Fundazioa.
B. D. (1955). Parisetik. Elgar : journal mensuel des basques de Paris.
Berriatua, I. (1981). Itsasoa eta ni. Bilbao: Euskaltzaindia.
Bidegain, E. (2014) Lehen mundu gerra Euskal Herrian. Baiona: Elkar
Bruni, L. (1992). ETA, historia política de una lucha armada. Tafalla:Txalaparta.
De Pablo, S. (2012). The basque nation on screen: cinema, nationalism and political violence. Reno: Center for Basque Studies.
Duhour, P. (1956, uztailak 12). «Zinema Miresgarria». Herria: journal basque-français hebdomadaire.
Etcheverry-Ainchart, P. (2005). Le Pays Basque et les tentatives de construction nationale. In M. Goihenetxe, Histoire générale du Pays Basque (Libk. V, or. 275-285). Donostia: Elkar.
Elortza, G. (2010, abuztuak 25). Elkarrizketa pertsonala.
Fernandez, J. (2012). Euskal Zinema. Cine vasco. Basque Cinema. Donostia: Etxepare Kultura Institutua.
Fernandez, J (2015). Euskal zinema: zinemagileen hiru belaunaldi. Donostia: Euskadiko Filmategia.
Ferro, M. (1974). Analyse de film, analyse de societes: Une source nouvelle pour l'histoire. Paris: Hachette.
Hermosilla, G. (2011, irailak 25). "Hemengo euskaldun askok ez zuten ulertzen ni zertan nebilen". Berria.
Isusi, K. (1980, otsailak 12). «Gotzon Elorza; un cine para el pueblo». Mikeldi.
Itçaina, X. (2012). Euskaldun fededun: errepublikaren oroimen urratuak. Elkar.
Izagirre, K. (1996). Gure zinemaren historia petrala. Donostia: Susa.
Izquierdo, J.-M. (2000). Le Pays Basque de France: la difficile maturation d'un sentiment nationaliste basque. Paris: Harmattan.
Iztueta, P (1991). Orixe V: Orixe eta bere garaia. Donostia: Etor, Eusko Jaurlaritza.
Jacob, J.E. (1994). Hills of conflict: basque nationalism in France. Reno: University of Nevada Press.
Lahina, E. (1956). «Sor Lekua». Gure herria : bulletin de l'Association «Gure Herria» (XXV), 247-252.
Lopez Echevarrieta, A. (1984). Cine vasco, de ayer a hoy: época so-nora. Bilbao: Mensajero.
Luro, J. (1961, urtarrilak 23). "Mon général et cher ami". André Madré-ri idatzitako gutuna.
Madré, A (1953, ekainak 13). "Cher monsieur le cure." Jean Elissalde "Zerbitzari"-ri idatzitako gutuna.
Martinez, J. (2015). Gure zinemaren sor lekua: euskarazko lehen filmaren aurkikuntza, historia eta analisia. Leioa: EHU.
Martinez, J. (2016). Searching for Ramuntcho: foreign filmmakers in the French Basque Country. Communication & Society 29(3), 16-31.
Marzabal, I. (1998). «El largo túnel del franquismo (1939-1970)». In ZZ. AA., Los cineastas. Historia del cine en Euskal Herria. 1896-1998 (or. 153-180). Gasteiz: Sancho el Sabio Fundazioa.
Pariseko Xoria (1956, uztailak 18). «Sor Lekua utziz geroz!». Basque- Eclair.
Premiere Mondiale du film Sor-lekua entierement en basque (1956, uztailak 7). Basque-Eclair. Baiona.
Roldan, C. (1999). El cine del País Vasco: de Amalur (1968) a Airbag (1997). Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Sorlin, P. (1996). Cines europeos, sociedades europeas / European Cinemas, European Societies: 1939-1990. Paidós.
Stone, R. & Rodriguez, M. P. (2015). Basque Cinema. A cultural and political history. London: I.B.Tauris.
Torrado, S. (2008). El cine vasco en la bibliografía cinematográfica (1968-2007). Donostia: Universidad de Deusto.
Txillardegi (1994). Euskal Herria helburu. Tafalla: Txalaparta.
Unsain, J. M. (1985). El cine y los vascos. Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Weber, E. (1979). Peasants into Frenchmen. The modernisation of the rural France, 1870-1914. London: Chatton et Windus.
Zunzunegui, S. (1985). El cine en el País Vasco. Bilbao: Diputación de Bizkaia.
Amezaga, J. (1996). Herri kultura: euskal kultura eta kultura popularrak. Leioa: UPV/EHU.
Arbelbide, X. (1996). Enbata: abertzalegoaren historioa Iparraldean. San Sebastian: Kutxa Fundazioa.
B. D. (1955). Parisetik. Elgar : journal mensuel des basques de Paris.
Berriatua, I. (1981). Itsasoa eta ni. Bilbao: Euskaltzaindia.
Bidegain, E. (2014) Lehen mundu gerra Euskal Herrian. Baiona: Elkar
Bruni, L. (1992). ETA, historia política de una lucha armada. Tafalla:Txalaparta.
De Pablo, S. (2012). The basque nation on screen: cinema, nationalism and political violence. Reno: Center for Basque Studies.
Duhour, P. (1956, uztailak 12). «Zinema Miresgarria». Herria: journal basque-français hebdomadaire.
Etcheverry-Ainchart, P. (2005). Le Pays Basque et les tentatives de construction nationale. In M. Goihenetxe, Histoire générale du Pays Basque (Libk. V, or. 275-285). Donostia: Elkar.
Elortza, G. (2010, abuztuak 25). Elkarrizketa pertsonala.
Fernandez, J. (2012). Euskal Zinema. Cine vasco. Basque Cinema. Donostia: Etxepare Kultura Institutua.
Fernandez, J (2015). Euskal zinema: zinemagileen hiru belaunaldi. Donostia: Euskadiko Filmategia.
Ferro, M. (1974). Analyse de film, analyse de societes: Une source nouvelle pour l'histoire. Paris: Hachette.
Hermosilla, G. (2011, irailak 25). "Hemengo euskaldun askok ez zuten ulertzen ni zertan nebilen". Berria.
Isusi, K. (1980, otsailak 12). «Gotzon Elorza; un cine para el pueblo». Mikeldi.
Itçaina, X. (2012). Euskaldun fededun: errepublikaren oroimen urratuak. Elkar.
Izagirre, K. (1996). Gure zinemaren historia petrala. Donostia: Susa.
Izquierdo, J.-M. (2000). Le Pays Basque de France: la difficile maturation d'un sentiment nationaliste basque. Paris: Harmattan.
Iztueta, P (1991). Orixe V: Orixe eta bere garaia. Donostia: Etor, Eusko Jaurlaritza.
Jacob, J.E. (1994). Hills of conflict: basque nationalism in France. Reno: University of Nevada Press.
Lahina, E. (1956). «Sor Lekua». Gure herria : bulletin de l'Association «Gure Herria» (XXV), 247-252.
Lopez Echevarrieta, A. (1984). Cine vasco, de ayer a hoy: época so-nora. Bilbao: Mensajero.
Luro, J. (1961, urtarrilak 23). "Mon général et cher ami". André Madré-ri idatzitako gutuna.
Madré, A (1953, ekainak 13). "Cher monsieur le cure." Jean Elissalde "Zerbitzari"-ri idatzitako gutuna.
Martinez, J. (2015). Gure zinemaren sor lekua: euskarazko lehen filmaren aurkikuntza, historia eta analisia. Leioa: EHU.
Martinez, J. (2016). Searching for Ramuntcho: foreign filmmakers in the French Basque Country. Communication & Society 29(3), 16-31.
Marzabal, I. (1998). «El largo túnel del franquismo (1939-1970)». In ZZ. AA., Los cineastas. Historia del cine en Euskal Herria. 1896-1998 (or. 153-180). Gasteiz: Sancho el Sabio Fundazioa.
Pariseko Xoria (1956, uztailak 18). «Sor Lekua utziz geroz!». Basque- Eclair.
Premiere Mondiale du film Sor-lekua entierement en basque (1956, uztailak 7). Basque-Eclair. Baiona.
Roldan, C. (1999). El cine del País Vasco: de Amalur (1968) a Airbag (1997). Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Sorlin, P. (1996). Cines europeos, sociedades europeas / European Cinemas, European Societies: 1939-1990. Paidós.
Stone, R. & Rodriguez, M. P. (2015). Basque Cinema. A cultural and political history. London: I.B.Tauris.
Torrado, S. (2008). El cine vasco en la bibliografía cinematográfica (1968-2007). Donostia: Universidad de Deusto.
Txillardegi (1994). Euskal Herria helburu. Tafalla: Txalaparta.
Unsain, J. M. (1985). El cine y los vascos. Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Weber, E. (1979). Peasants into Frenchmen. The modernisation of the rural France, 1870-1914. London: Chatton et Windus.
Zunzunegui, S. (1985). El cine en el País Vasco. Bilbao: Diputación de Bizkaia.
Zenbakia
Atala
Artikuluak
(c) UPV/EHU Press