Zergatik klase ertaineko hainbat gurasok Eskola Publikoa hautatzen dute? White flight-aren aurkako fenomenoa eta euskara. Kasu-azterketa bat. Why do some middle class parents choose the Public School? The phenomenon against White flight and Euskera. A case study.
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Laburpena
Eskola-segregazioa, hau da, ikasleen banaketa desberdina eskoletako ezaugarri pertsonal edo sozialen arabera, gizarte-desberdintasunean eragiten duena, euskal hezkuntza sistemaren arazo nagusienetako moduan identifikatu da azken urteotan. Euskal eskola-segregazioaren oinarri nagusietako bat gurasoek beraien seme-alaben ikastetxea hautatzeko duten ahalmena dela azpimarratzen da, zeinak white flight (WF) fenomenoa ahalbidetzen duen. Baina WF-aren aurkako fenomenoa ere agertzen da literatura akademikoan, alegia, klase ertaineko hainbat familiak eskola publikoaren aldeko hautua egiten dute balore aurrerakoietan oinarrituta. Beraz, ikerketa honen helburu nagusia WF-aren aurkako fenomenoa Euskal Herrian (EH) aztertzea da. Hots, EHko gurasoek beraien seme-alaben ikastetxea hautatzeko dituzten argudio nagusiak arakatu asmoz eta metodologia kualitatibo batez baliatuz, bi ikastetxe (Eskola Publikoa eta Ikastola itundua) baino ez dauden 10.000 biztanleko herri batean oinarritu da kasu-azterketa hau. Horretarako, bi ikastetxeetako gurasoei egindako elkarrizketak baliatu ditugu (n=9) eta jasotako informazioa aztertzeko NVivo Release softwareren laguntza izan dugu. Emaitzen artean agertzen zaizkigu batetik, eremu politiko-administratiboan eskola-inklusioa eta –segregazioa lantzen duten dokumentu ofizial ugari daudela eta, bestetik, maila sozioekonomiko ertaineko gurasoek eskola publikoaren aldeko hautua ezkerreko baloreetatik ez ezik, euskararen defentsatik ere egiten dutela. Honenbestez, literatura akademikoan jasotzen den WF-aren aurkako mugimendua EHan bertako ezaugarri propio bati loturik, euskaren atxikimenduari, agertzen dela ondorioztatu daiteke.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Eskola publikoa, ikastola, Euskara, gurasoak, white flight, eskola-segregazioa
Alkorta, E., eta Shershneva, J. (2021). Perfiles del alumnado de origen extranjero en centros con elevada presencia de escolares inmigrantes en el País Vasco. Empiria. Revista de metodología de ciencias sociales, (51), 15–43. https://doi.org/10.5944/empiria.51.2021.30806
Agindua, 2023ko abenduaren 20koa, Hezkuntzako sailburuarena, zeinaren bidez ezartzen baitira EAEko Hezkuntza Sailaren mendeko Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxe pribatuetan 2024-2025 ikas¬turtean izena emateko eskabideak aurkezteko egutegi komuna eta onartzeko epea, bai eta ikastetxe horietan ikasleak onartzeko jarraibideak ere. (EHAA 5. zk., 2024ko urtarrilaren 8koa). https://www.legegunea.euskadi.eus/agindua/agindua-2023ko-abenduaren-20koa-hezkuntzako-sailburuarena-zeinaren-bidez-ezartzen-baitira-eaeko-hezkuntza-sailaren-mendeko-haur-hezkuntzako-lehen-hezkuntzako-eta-derrigorrezko-bigarren-hezkuntzako-ikastetxe-publikoetan-eta-itunpeko-ikastetxe-/pribatuetan-2024-2025-ikasturtean-izena-emateko-eskabideak-aurkezteko-egutegi-komuna-eta-onartzeko-epea-bai-eta-ikastetxe-horietan-ikasleak/webleg00-contfich/eu/
Aguado, T., Ballesteros, B., eta Mata, P. (2013). El sentido de la escolaridad obligatoria: Igualdad de oportunidades versus selección y competitividad. Avances en Supervisión Educativa, (18).
Andreotti, A., Le Galès, P., eta Moreno-Fuentes, F. J. (2014). Globalised Minds, Roots in the City. John Wiley & Sons, Ltd. https://doi.org/10.1002/9781118330791
Asenjo-Garde, I., Perez-Izaguirre, E., eta Vicent-Otaño, N. (2023). La libertad de elección en educación: Modelos lingüísticos, white flight, segregación escolar e inclusión. Una revisión del arte desde y para la realidad vasca. In Orcasitas, M. eta Roman, G. (Ed.) Pedagogías lingüísticas y culturales sostenibles en contextos educativos. (97-110. or.). Editorial Graó. ISBN 978-84-19416-35-3.
Bacqué, M., Bridge, G., Benson, M., Butler, T., Charmes, E., Fijalkow, Y., Jackson, E., Launay, L., eta Vermeersch, S. (2015). The Middle Classes and the City. In The Middle Classes and the City (1–10. or.). Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9781137332608_1
Benson, M., Bridge, G., eta Wilson, D. (2015). School Choice in London and Paris – A Comparison of Middle‐class Strategies. Social Policy & Administration, 49(1), 24–43. https://doi.org/10.1111/spol.12079
Berends, M. (2015). Sociology and School Choice: What We Know after Two Decades of Charter Schools. Annual Review of Sociology, 41, 159–180. https://doi.org/10.1146/annurev-soc-073014-112340
Bonal, X. (2018). La Política educativa ante el reto de la segregación escolar en Cataluña. UNESCO Digital Library, 18. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000261471
Bonal, X., eta Zancajo, A. (2020). Elección de Escuela, Movilidad y Segregación Escolar del Alumnado Vulnerable en Barcelona. REICE. Revista Iberoamericana sobre Calidad, Eficacia y Cambio en Educación, 18 (4), 197–218. https://doi.org/10.15366/reice2020.18.4.008
Bourdieu, P. eta Passeron., J. C. (1996). La reproducción. Elementos para una teoría del sistema de enseñanza. Laia.
Burgess, S., Greaves, E., Vignoles, A., eta Wilson, D. (2015). What Parents Want: School Preferences and School Choice. The Economic Journal, 125(587), 1262–1289. https://doi.org/10.1111/ecoj.12153
Carrasco, A., Falabella, A., eta Tironi, M. (2016). Sociologizar la construcción de preferencias: Mercado escolar (81–112. or.). Ediciones UC. https://doi.org/10.2307/j.ctv14rmrhn.6
Carrasco, A., Gutiérrez, G., eta Flores, C. (2017). Failed regulations and school composition: selective admission practices in Chilean primary schools. Journal of Education Policy, 32(5), 642–672. https://doi.org/10.1080/02680939.2017.1312549
Córdoba, C., Altamirano, C., eta Rojas, K. (2020). Elementos para Comprender la Concentración de Estudiantes Extranjeros en Escuelas Chilenas. Revista latinoamericana de educación inclusiva, 14(1), 87–108. https://doi.org/10.4067/s0718-73782020000100087
Etcheberrigaray, G., Lagos, J., Cornejo, R., Albornoz, N., eta Fernández, R. (2017). Concepciones sobre docencia en el nuevo marco regulatorio del sistema escolar chileno. Revista de Psicología, 26(1), 1–13. https://doi.org/10.5354/0719-0581.2017.46693
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila (2023). Desberdintasun sozioespazialak Euskadiko Hezkuntzan. https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/doc_sosa_desberditasun/eu_def/
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila (2020). Ikasle etorri berriaren hasierako ebaluazioa. https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/inn_doc_esc_inclusiva/eu_def/adjuntos/eskola-inklusiboa/Evalucion_Inicial_Alumnado_Recien_llegado_e.pdf
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila (2019). Eskola inklusiboa garatzeko esparru-plana 2019-2022. https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/inn_doc_esc_inclusiva/es_def/adjuntos/escuela-inclusiva/Plan_Marco_Escuela_Inclusiva_2019_2022_c.pdf
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila (2019). Harrera-plana. Ikasle berrien eta haien familien harrera bideratzeko jardunbideak Ikastetxeetarako gida praktikoa. https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/inn_doc_esc_inclusiva/eu_def/adjuntos/eskola-inklusiboa/plan_acogida_e.pdf
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila. (2018). Atzerritar jatorriko eskolatzea EAEko eskola-sisteman. Diagnostikoa eta esku hartzeko neurri berriak. https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/inn_doc_esc_inclusiva/eu_def/adjuntos/aniztasuna/Atzerritar_jatorriko_ikasleen_eskolatzea_EAEko_eskola_sisteman.pdf
Eusko Legebiltzarra. (2023). 17/2023 LEGEA, abenduaren 21ekoa, Euskal Autonomia Erkidegoko Hezkuntzarena. Aldizkari Ofiziala, 3, 37. https://www.legegunea.euskadi.eus/eli/es-pv/l/2023/12/21/17/dof/eus/html/webleg00-contfich/eu/
Eusko Legebiltzarra. (2022). Etorkizuneko euskal hezkuntza-sistemari buruzko hitzarmenaren oinarriak zehazteko (Osoko Bilkuraren erabakia) (12/11.09.00.00006). Aldizkari Ofiziala, 86.a. https://www.legebiltzarra.eus/ic2/restAPI/pvgune_descargar/default/88270b87-659c-4ae1-83c1-b8008c61e2f9
EUSTAT. (2021). Migrazio mugimenduak. https://eu.eustat.eus/estadisticas/tema_30/opt_0/tipo_12/ti_migrazio-mugimenduak/temas.html
Ferrer, Á., eta Gortazar, L. (2021). Diversidad y libertad. Reducir la segregación escolar de elección de centro. EsadeEcPol Insight, 29.
Gayo, M., Otero, G., eta Méndez, M. L. (2019). Elección escolar y selección de familias: reproducción de la clase media alta en Santiago de Chile. Revista Internacional de Sociología, 77(1), 120. https://doi.org/10.3989/ris.2019.77.1.17.310
ISEI/IVEI. (2021). Euskal Hezkuntza-Sistemaren diagnostikoa. https://isei-ivei.euskadi.eus/documents/635622/0/euskaratxostena_ekainak_25_azkena.pdf/55e252e1-c298-325e-02fc-647750a83084
Kvale, S. (2011). Las entrevistas en Investigación Cualitativa. Morata.
Kye, S. H. (2018). The persistence of white flight in middle-class suburbia. Social Science Research, 72, 38–52. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2018.02.005
Méndez, M. L., eta Gayo, M. (2019). Upper Middle Class Social Reproduction. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-89695-3
Murillo, F. J. y Belavi, G. (2018). 603. Segregación escolar de los estudiantes extranjeros pobres en España. Scripta Nova. Revista Electrónica de Geografía y Ciencias Sociales, 22. https://doi.org/10.1344/sn2018.22.19894
Murillo, F. J., Martinez-Garrido, C., eta Belavi, G. (2017). Segregación escolar por origen nacional en España. OBETS. Revista de Ciencias Sociales, 12(2), 395-423. https://doi.org/10.14198/OBETS2017.12.2.04
Navarro, E., Jiménez, E., Rappoport, S., eta Thoilliez, B. (2017). Fundamentos de la investigación y la innovación educativa (S. A. Universidad Internacional de La Rioja (arg.)). https://doi.org/https://doi.org/10.5209/RCED.57163
Orellana, V., Caviedes, S., Bellei, C. y Contreras, M. (2018). School choice as a sociological issue. A literature review. Revista Brasileira De Educacao, 23 https://doi.org/10.1590/S1413-24782018230007
Posey-Maddox, L. (2014). When Middle-Class Parents Choose Urban Schools: Class, race, and the challenge of equity in public education. University of Chicago Press.
Rodríguez, C., Espinosa, D., eta Padilla, G. (2020). Dónde quiero que estudien mis hijos/as: caracterización de la oferta educativa y sus niveles de demanda en Chile. Revista de Estudios y Experiencias en Educación, 19(41), 57–70. https://doi.org/10.21703/rexe.20201941rodriguez4
SIMONS, H. (2013). El estudio de caso: teoría y práctica. Morata. https://elibro-net.ehu.idm.oclc.org/es/ereader/ehu/51828?page=43. Consultado en: 18 Apr 2024
Treviño, E., Valenzuela, J., Villalobos, C., Béjares, C. Wyman, I., eta Allende, C. (2018). Agrupamiento por habilidad académica en el sistema escolar. Nueva evidencia para comprender las desigualdades del sistema educativo chileno. Revista mexicana de investigación educativa. 23(76), 45-71. http://www.scielo.org.mx/scielo.php?pid=S1405-66662018000100045etascript=sci_arttext
Valenzuela, J. P., Bellei, C. eta De Los Ríos, D. (2014). Socioeconomic school segregation in a market-oriented educational system. The case of Chile. Journal of Education Policy, 29(2), 217-241. https://scielo.conicyt.cl/scielo.php?script=sci_nlinksetaref=9879808etapid=S0718-0934201600020000200056etalng=es
Villalobos, C., eta Valenzuela, J. P. (2012). Polarizacion y cohesion social del sistema escolar chileno. Revista de Analisis Economico, 27(2), 145–172. https://doi.org/10.4067/S0718-88702012000200005