Ana Ürrütiren "Ebanjelio Saintia Jesus-Kristena Jondane Johaneren arabera" (1873) / Anna Urruty’s "Gospel of John" (1873)
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Publicado
07-01-2025
Manuel Padilla Moyano
https://orcid.org/0000-0002-2051-2885
Resumen
This paper presents a critical edition of the translation into Souletin Basque of the Gospel of John by Anna Urruty, an evangelist and writer from the Country of Soule. After biographical and bibliographical aspects, the genesis of Urruty’s Ebanjelio Saintia will be explained, and the diversity of sources for the translation revealed. Our critical edition starts from the transcription of two exemplars of the 1873 and 1888 editions. The version offered to the reader attempts to reconstruct the original text by correcting the errors detected in those two editions. Ultimately, this work is a tribute to the extraordinary figure of Anna Urruty.
Cómo citar
Padilla Moyano, Manuel. 2025. «Ana Ürrütiren "Ebanjelio Saintia Jesus-Kristena Jondane Johaneren arabera" (1873) / Anna Urruty’s "Gospel of John&Quot; (1873)». Anuario Del Seminario De Filología Vasca "Julio De Urquijo", enero. https://doi.org/10.1387/asju.26564.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
References
Agirre, Pello. 2001. Catechima laburra, zubereraren ezaugarri fonologikoen lekukoa. ASJU 35(2). 653-787.
Agirre, Pello. 2016. Belapeireren hiztegia eta zubereraren lexiko historikoa. Eskuizkribu argitaragabea.
Altonaga, Kepa. 2018. Duvoisin kapitainaren malura. Bonaparte printzearen itzalean. Iruñea: Pamiela.
Bonaparte, Louis-Lucien. 1928 [1889]. Une lettre du prince Bonaparte. Gure Herria 8(5), Buruila-Urria. 427-429.
Canton, William. 1910. A history of the British and foreign Bible Society. Vol. 4. Londres: John Murray.
Chaho, Augustin. 1856. Dictionnaire basque, français, espagnol et latin, d'après les meilleurs auteurs classiques et les dictionnaires des Académies française et espagnole. Baiona: Lespès.
Cid, Jesús Antonio. 2010. Archu frente a Bonaparte. Modelos antagónicos de aproximación a la lengua. Idatz & Mintz 50. 66-70.
Fernández, Beatriz, Beñat Oihartzabal, Josu Landa, & Ibon Sarasola. 2010. -le/-tzaile inflexiozko atzizkiaz. ASJU 44(2). 457-510.
Gèze, Louis. 1873. Éléments de grammaire basque. Dialecte souletin. Baiona: Lamaignère-ren alarguntsa.
Hoffmann, Frau Adolf [= Rossier, Aline]. 1922. Wie ein schöner Traum – Letzter Gruß an Frauen und Töchter. Luzerna, Meiringen & Leipzig: Walter Loepthien-Klein.
Ibiñagabeitia, Andima. 2003 [1954]. Itun berria’ren euskal itzulpenak eta Zaitegi Abaren Bidalien egiñak. In VIIIème Congrès d'Etudes Basques = Eusko Ikaskuntzaren VIII. Kongresua = VIII Congreso de Estudios Vascos (8. 1954. Baiona, Uztaritz), 223-233. Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Krajewska, Dorota. 2022. The marking of spatial relations on animate nouns in Basque: a diachronic quantitative corpus study, Journal of Historical Linguistics 12(2). 241–281. https://doi.org/10.1075/jhl.20061.kra.
Lafitte, Piarres. 1944. Grammaire basque. Navarro-labourdin littéraire (Berrargit. Donostia: Elkar, 2008).
Lécluse, Fleury de. 1826. Manuel de la langue basque. Baiona: Douladoure & Cluzeau.
Manterola, Julen. 2006. -a euskal artikulu definituaren gainean zenbait ohar. In Joseba A. Lakarra & José I. Hualde (arg.), Studies in Basque and historical linguistics in memory of R. L. Trask (= ASJU 40), 651-76. Donostia & Bilbo: Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU.
Padilla-Moyano, Manuel. 2013. Euskararen laguntzaile ahantziaz: *iron aditzaren historia. Fontes Linguae Vasconum 116. 131-169. https://doi.org/10.35462/flv116.5.
Padilla-Moyano, Manuel. 2017. Analyse diachronique du dialecte souletin (XVIe – XIXe siècles) – Zuberoako euskararen azterketa diakronikoa (XVI – XIX. mendeak). Vitoria-Gasteiz & Bordele: UPV/EHU & Université Bordeaux Montaigne-ko doktorego tesia.
Padilla-Moyano, Manuel. 2018. Feitac espravi dutuçu: partizipio sail berri bat Zuberoan. ASJU 52(1-2). 579-596. https://doi.org/10.1387/asju.20220.
Padilla-Moyano, Manuel. 2019. Txistukari ozenak Zuberoako testuen argitara. In Irantzu Epelde & Oroitz Jauregi (arg.), Bihotz ahots. M. L. Oñederra irakaslearen omenez, 457-480. Bilbo: UPV/EHU.
Padilla-Moyano, Manuel. 2020. A propòs deth contacte basc-gascon: eth cas des presentatius. In Jean-François Courouau & David Fabié (arg.), Fidelitats e dissidéncias. Actes du XIIe Congrès de l'Association internationale d'études occcitanes, 245-254. Tolosa: Association Internationale d'Études Occitanes.
Padilla-Moyano, Manuel. 2023. Aucun prophète n'est bien reçu dans son pays. Ana Ürrüti (1826-1900) ebanjelista eta itzultzailearen bizitza eta gutunak. ASJU 56(2). 251-307. https://doi.org/10.1387/asju.24116.
Roque, Iñigo. 2003. Ana Urruti. In 31 eskutik [bloga]. http://31eskutik.com/2013/03/08/ana-urruti/ (2022/11/22).
TLFi = Trésor de la langue Française informatisé. [Nancy]: ATILF - CNRS & Université de Lorraine. http://stella.atilf.fr.
Urgell, Blanca. 2023. Emazteki ezabatuak. Berria 2023/05/10. https://www.berria.eus/iritzia/larrepetit/emazteki-ezabatuak_1335001_102.html.
Vinson, Julien. 1891. Essai d'une Bibliographie de la langue basque. Paris: Maisonneuve (Berrargit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia, 1984).
Agirre, Pello. 2016. Belapeireren hiztegia eta zubereraren lexiko historikoa. Eskuizkribu argitaragabea.
Altonaga, Kepa. 2018. Duvoisin kapitainaren malura. Bonaparte printzearen itzalean. Iruñea: Pamiela.
Bonaparte, Louis-Lucien. 1928 [1889]. Une lettre du prince Bonaparte. Gure Herria 8(5), Buruila-Urria. 427-429.
Canton, William. 1910. A history of the British and foreign Bible Society. Vol. 4. Londres: John Murray.
Chaho, Augustin. 1856. Dictionnaire basque, français, espagnol et latin, d'après les meilleurs auteurs classiques et les dictionnaires des Académies française et espagnole. Baiona: Lespès.
Cid, Jesús Antonio. 2010. Archu frente a Bonaparte. Modelos antagónicos de aproximación a la lengua. Idatz & Mintz 50. 66-70.
Fernández, Beatriz, Beñat Oihartzabal, Josu Landa, & Ibon Sarasola. 2010. -le/-tzaile inflexiozko atzizkiaz. ASJU 44(2). 457-510.
Gèze, Louis. 1873. Éléments de grammaire basque. Dialecte souletin. Baiona: Lamaignère-ren alarguntsa.
Hoffmann, Frau Adolf [= Rossier, Aline]. 1922. Wie ein schöner Traum – Letzter Gruß an Frauen und Töchter. Luzerna, Meiringen & Leipzig: Walter Loepthien-Klein.
Ibiñagabeitia, Andima. 2003 [1954]. Itun berria’ren euskal itzulpenak eta Zaitegi Abaren Bidalien egiñak. In VIIIème Congrès d'Etudes Basques = Eusko Ikaskuntzaren VIII. Kongresua = VIII Congreso de Estudios Vascos (8. 1954. Baiona, Uztaritz), 223-233. Donostia: Eusko Ikaskuntza.
Krajewska, Dorota. 2022. The marking of spatial relations on animate nouns in Basque: a diachronic quantitative corpus study, Journal of Historical Linguistics 12(2). 241–281. https://doi.org/10.1075/jhl.20061.kra.
Lafitte, Piarres. 1944. Grammaire basque. Navarro-labourdin littéraire (Berrargit. Donostia: Elkar, 2008).
Lécluse, Fleury de. 1826. Manuel de la langue basque. Baiona: Douladoure & Cluzeau.
Manterola, Julen. 2006. -a euskal artikulu definituaren gainean zenbait ohar. In Joseba A. Lakarra & José I. Hualde (arg.), Studies in Basque and historical linguistics in memory of R. L. Trask (= ASJU 40), 651-76. Donostia & Bilbo: Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU.
Padilla-Moyano, Manuel. 2013. Euskararen laguntzaile ahantziaz: *iron aditzaren historia. Fontes Linguae Vasconum 116. 131-169. https://doi.org/10.35462/flv116.5.
Padilla-Moyano, Manuel. 2017. Analyse diachronique du dialecte souletin (XVIe – XIXe siècles) – Zuberoako euskararen azterketa diakronikoa (XVI – XIX. mendeak). Vitoria-Gasteiz & Bordele: UPV/EHU & Université Bordeaux Montaigne-ko doktorego tesia.
Padilla-Moyano, Manuel. 2018. Feitac espravi dutuçu: partizipio sail berri bat Zuberoan. ASJU 52(1-2). 579-596. https://doi.org/10.1387/asju.20220.
Padilla-Moyano, Manuel. 2019. Txistukari ozenak Zuberoako testuen argitara. In Irantzu Epelde & Oroitz Jauregi (arg.), Bihotz ahots. M. L. Oñederra irakaslearen omenez, 457-480. Bilbo: UPV/EHU.
Padilla-Moyano, Manuel. 2020. A propòs deth contacte basc-gascon: eth cas des presentatius. In Jean-François Courouau & David Fabié (arg.), Fidelitats e dissidéncias. Actes du XIIe Congrès de l'Association internationale d'études occcitanes, 245-254. Tolosa: Association Internationale d'Études Occitanes.
Padilla-Moyano, Manuel. 2023. Aucun prophète n'est bien reçu dans son pays. Ana Ürrüti (1826-1900) ebanjelista eta itzultzailearen bizitza eta gutunak. ASJU 56(2). 251-307. https://doi.org/10.1387/asju.24116.
Roque, Iñigo. 2003. Ana Urruti. In 31 eskutik [bloga]. http://31eskutik.com/2013/03/08/ana-urruti/ (2022/11/22).
TLFi = Trésor de la langue Française informatisé. [Nancy]: ATILF - CNRS & Université de Lorraine. http://stella.atilf.fr.
Urgell, Blanca. 2023. Emazteki ezabatuak. Berria 2023/05/10. https://www.berria.eus/iritzia/larrepetit/emazteki-ezabatuak_1335001_102.html.
Vinson, Julien. 1891. Essai d'une Bibliographie de la langue basque. Paris: Maisonneuve (Berrargit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia, 1984).
Número
Sección
Artículos
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0.
Esta obra está bajo una licencia Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0 Internacional.