Lapurdiko mintzoen aurkezpen dialektologikoa
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Argitaratua
2025-01-29
Iñaki Camino
https://orcid.org/0000-0002-1852-174X
Laburpena
Lapurdi inguratzen duten berrikuntzen konstelazio franko dago euskararen geografian, baina lapurtar guztiak ez dira berdin mintzatzen, eskualde batetik bestera aldea dago, badira berrikuntza-eremuak Lapurdi barrenean ere, eta horien eskema aurkezten dut saio honetan. Ikuspegi xehea dakart Lapurdiko berrikuntzez eta erakusten dut zein berrikuntza-eremutakoak diren Lapurdiko hainbat eta hainbat hizkuntza-aldaera berri: batzuk hedadura handikoak dira, baina beste batzuk eskualde ttipiagoan baliatzen dira. Nafar-lapurtarra deitu ohi den euskalkiaren ezaugarrien kronologiaz ere mintzo naiz llabur.
Nola aipatu
Camino, Iñaki. 2025. «Lapurdiko Mintzoen Aurkezpen Dialektologikoa». Anuario Del Seminario De Filología Vasca "Julio De Urquijo" 57 ((1-2):183-207. https://doi.org/10.1387/asju.25949.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
References
Aranzadi Zientzia Elkartea. 1984-1990. Euskalerriko atlas etnolinguistikoa (EAEL), 2 lib. Donostia.
Arbelbide, Jean Pierre. 2004 [1890]. Erlisionea: Eskual-Herriari dohazkon egiarik beharrenak. Iruñea: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Camino, Iñaki. 2022. Aztergaiak Ipar Euskal Herriko euskararen berrikuntzez. Bilbo: UPV/EHU.
Camino, Iñaki. 2023. Aturrialdeko heskuararen berrikuntzen kokagune geografikoa. In David Lindemann (arg.), Miren Azkarateri esker onez, 97-119. Bilbo: UPV/EHU.
Celhabe, M. 1999 [1863]. Giichtiño-dotrina aita Gaspar Astete Jesuistac Españolez iskiibatuic zoumbeit othoitz eta beze gauzaz. In Rosa Miren Pagola, Itziar Iribar & Juan José Iribar (arg.), Bonaparte Ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1, 275-316. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Duhalde, Maitena. 2023. Lapurdiko itsas hegiko euskararen azterketa dialektologikoa. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Duhalde, Martin. 1978 [1809]. Meditacioneac gei premiatsuenen gainean, cembait abisuekin, othoitcekin eta bicitceco erregela batekin. Donostia: Hordago.
Duhau, Henri. 1993. Hasian hasi. Beskoitzeko euskara. Donibane Lohizune: Alinea.
Duhau, Henri. 2003. Hasian-hasi. Beskoitzeko euskara. Birdena edo bigarren partea. Donibane Lohizune.
EAEL = Aranzadi (1984-1990).
Encinar, Kristina. 2008. Lapurdiko Aturriko euskara: Bardozeko ü bokalaz. Euskera 53(2). 383-395.
Epelde, Irantzu. 2003. Larresoroko euskara. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Epelde, Irantzu. 2004a. Lapurdiko hego-ekialdeko euskararen kokapenerantz. FLV 96. 271-303.
Epelde, Irantzu. 2004b. Larresoroko gaur egungo euskara. Euskera 49(2). 663-677.
Etxebarria, José María. 1994. Las grabaciones de Viena en euskera. Bajo navarro occidental y bajo navarro oriental. Mundaiz 47. 45-75.
Etxepare, Ricardo & Larraitz Uria. 2016. Microsyntactic variation in the Basque hearsay evidential. In Beatriz Fernández & Jon Ortiz de Urbina (arg.), Microparameters in the Grammar of Basque, 265-288. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins.
Euskaltzaindia. 2008-2020. Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA), 11 lib. Bilbo: Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1981. Contribución a la dialectología de la lengua vasca, 2 lib. Donostia: Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintziala.
Irizar, Pedro. 1997. Morfología del verbo auxiliar labortano. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1999. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro occidental. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002a. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental II. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002b. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental III. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Lafon, René. 1962. Sur la voyelle ü en basque. Bulletin de la Société Linguistique de Paris 57. 83-102.
Manterola, Julen. 2015. Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Mitxelena, Koldo. 1964. Textos arcaicos vascos. Madril: Minotauro. (Berrarg. OC 12, 1-197).
Mitxelena, Koldo. 1977. Fonética histórica vasca. 2. argit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. (1. argit., 1961; berrarg. OC 6).
Mitxelena, Koldo. 2011. Obras completas (ASJUren Gehigarriak 54-68), 15 lib. Donostia & Gasteiz: “Julio Urkixo” Euskal Filologi Mintegia, Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU (Joseba A. Lakarra & Iñigo Ruiz Arzalluzen argit.).
Montoya, Estibalitz. 2004. Urdazubi eta Zugarramurdiko euskara. Iruñea: Nafarroako Gobernua.
Oihartzabal, Beñat. 1999. Euskarazko irakaskintzaren historia ororen eskolen ildotik, frantses iraultzaren garaiko eskola liburuxka bat. Lapurdum 4. 81-105.
Padilla, Manuel. 2011. Kadet eta Bettiriño edo Yesu Christo eguiazco Yainco Guizonaren bizia eta heriua laur evanyelista eguiazcuen eta sainduien arabera. XVIII. mendeko eskuizkribu anonimo baten edizio kritikoa eta azterketa. Bilbo: Euskaltzaindia.
Pagola, Rosa Miren, Itziar Iribar & Juan Jose Iribar. 1999. Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Pregariac Bayonaco Diocezacotz. Ioannes d’Olce Bayonaco Iaun Aphezpicuaren manamenduz ordenatuac eta imprimaraciac. 1991 [1651]. In Louis Lucien Bonaparte. Opera Omnia Vasconice III, 191-215. Bilbo: Euskaltzaindia.
Zelaieta, Edu. 2008. Baztan-Bidasoako hizkeren azterketa dialektologikoa. Iruñea-Bilbo: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Zuazo, Koldo. 1998. Euskalkiak. Gaur. FLV 78. 191-233.
Zuazo, Koldo. 2018. Sarako euskara. Bilbo: UPV/EHU.
Arbelbide, Jean Pierre. 2004 [1890]. Erlisionea: Eskual-Herriari dohazkon egiarik beharrenak. Iruñea: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Camino, Iñaki. 2022. Aztergaiak Ipar Euskal Herriko euskararen berrikuntzez. Bilbo: UPV/EHU.
Camino, Iñaki. 2023. Aturrialdeko heskuararen berrikuntzen kokagune geografikoa. In David Lindemann (arg.), Miren Azkarateri esker onez, 97-119. Bilbo: UPV/EHU.
Celhabe, M. 1999 [1863]. Giichtiño-dotrina aita Gaspar Astete Jesuistac Españolez iskiibatuic zoumbeit othoitz eta beze gauzaz. In Rosa Miren Pagola, Itziar Iribar & Juan José Iribar (arg.), Bonaparte Ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1, 275-316. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Duhalde, Maitena. 2023. Lapurdiko itsas hegiko euskararen azterketa dialektologikoa. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Duhalde, Martin. 1978 [1809]. Meditacioneac gei premiatsuenen gainean, cembait abisuekin, othoitcekin eta bicitceco erregela batekin. Donostia: Hordago.
Duhau, Henri. 1993. Hasian hasi. Beskoitzeko euskara. Donibane Lohizune: Alinea.
Duhau, Henri. 2003. Hasian-hasi. Beskoitzeko euskara. Birdena edo bigarren partea. Donibane Lohizune.
EAEL = Aranzadi (1984-1990).
Encinar, Kristina. 2008. Lapurdiko Aturriko euskara: Bardozeko ü bokalaz. Euskera 53(2). 383-395.
Epelde, Irantzu. 2003. Larresoroko euskara. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Epelde, Irantzu. 2004a. Lapurdiko hego-ekialdeko euskararen kokapenerantz. FLV 96. 271-303.
Epelde, Irantzu. 2004b. Larresoroko gaur egungo euskara. Euskera 49(2). 663-677.
Etxebarria, José María. 1994. Las grabaciones de Viena en euskera. Bajo navarro occidental y bajo navarro oriental. Mundaiz 47. 45-75.
Etxepare, Ricardo & Larraitz Uria. 2016. Microsyntactic variation in the Basque hearsay evidential. In Beatriz Fernández & Jon Ortiz de Urbina (arg.), Microparameters in the Grammar of Basque, 265-288. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins.
Euskaltzaindia. 2008-2020. Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA), 11 lib. Bilbo: Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1981. Contribución a la dialectología de la lengua vasca, 2 lib. Donostia: Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintziala.
Irizar, Pedro. 1997. Morfología del verbo auxiliar labortano. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1999. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro occidental. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002a. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental II. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002b. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental III. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Lafon, René. 1962. Sur la voyelle ü en basque. Bulletin de la Société Linguistique de Paris 57. 83-102.
Manterola, Julen. 2015. Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Mitxelena, Koldo. 1964. Textos arcaicos vascos. Madril: Minotauro. (Berrarg. OC 12, 1-197).
Mitxelena, Koldo. 1977. Fonética histórica vasca. 2. argit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. (1. argit., 1961; berrarg. OC 6).
Mitxelena, Koldo. 2011. Obras completas (ASJUren Gehigarriak 54-68), 15 lib. Donostia & Gasteiz: “Julio Urkixo” Euskal Filologi Mintegia, Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU (Joseba A. Lakarra & Iñigo Ruiz Arzalluzen argit.).
Montoya, Estibalitz. 2004. Urdazubi eta Zugarramurdiko euskara. Iruñea: Nafarroako Gobernua.
Oihartzabal, Beñat. 1999. Euskarazko irakaskintzaren historia ororen eskolen ildotik, frantses iraultzaren garaiko eskola liburuxka bat. Lapurdum 4. 81-105.
Padilla, Manuel. 2011. Kadet eta Bettiriño edo Yesu Christo eguiazco Yainco Guizonaren bizia eta heriua laur evanyelista eguiazcuen eta sainduien arabera. XVIII. mendeko eskuizkribu anonimo baten edizio kritikoa eta azterketa. Bilbo: Euskaltzaindia.
Pagola, Rosa Miren, Itziar Iribar & Juan Jose Iribar. 1999. Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Pregariac Bayonaco Diocezacotz. Ioannes d’Olce Bayonaco Iaun Aphezpicuaren manamenduz ordenatuac eta imprimaraciac. 1991 [1651]. In Louis Lucien Bonaparte. Opera Omnia Vasconice III, 191-215. Bilbo: Euskaltzaindia.
Zelaieta, Edu. 2008. Baztan-Bidasoako hizkeren azterketa dialektologikoa. Iruñea-Bilbo: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Zuazo, Koldo. 1998. Euskalkiak. Gaur. FLV 78. 191-233.
Zuazo, Koldo. 2018. Sarako euskara. Bilbo: UPV/EHU.
Zenbakia
Atala
Artikuluak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Lan hau Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-LanEratorririkGabe 4.0 Nazioartekoa lizentzia baten mende dago.