A dialectological introduction to Lapurdi forms of speech / Lapurdiko mintzoen aurkezpen dialektologikoa
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Publicado
29-01-2025
Iñaki Camino
https://orcid.org/0000-0002-1852-174X
Resumen
There are several constellations of innovations surrounding the province of Lapurdi in the geography of the Basque language. Anyhow, not all Lapurdians speak the same, there is a difference from one region to another; furthermore, there are some areas of innovation even within the province. In this session, I would like to present an outline of them. I would like to expose a detailed view of Lapurdi's innovations and I will show which areas of innovation belong to the various new language variants of the province: some are widespread, but others, on the contrary, are used in a smaller region. I will also briefly talk about the chronology of the characteristics of the dialect that is often called Navarrese-Lapurdian.
Cómo citar
Camino, Iñaki. 2025. «A Dialectological Introduction to Lapurdi Forms of Speech / Lapurdiko Mintzoen Aurkezpen Dialektologikoa». Anuario Del Seminario De Filología Vasca "Julio De Urquijo" 57 ((1-2):183-207. https://doi.org/10.1387/asju.25949.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
References
Aranzadi Zientzia Elkartea. 1984-1990. Euskalerriko atlas etnolinguistikoa (EAEL), 2 lib. Donostia.
Arbelbide, Jean Pierre. 2004 [1890]. Erlisionea: Eskual-Herriari dohazkon egiarik beharrenak. Iruñea: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Camino, Iñaki. 2022. Aztergaiak Ipar Euskal Herriko euskararen berrikuntzez. Bilbo: UPV/EHU.
Camino, Iñaki. 2023. Aturrialdeko heskuararen berrikuntzen kokagune geografikoa. In David Lindemann (arg.), Miren Azkarateri esker onez, 97-119. Bilbo: UPV/EHU.
Celhabe, M. 1999 [1863]. Giichtiño-dotrina aita Gaspar Astete Jesuistac Españolez iskiibatuic zoumbeit othoitz eta beze gauzaz. In Rosa Miren Pagola, Itziar Iribar & Juan José Iribar (arg.), Bonaparte Ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1, 275-316. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Duhalde, Maitena. 2023. Lapurdiko itsas hegiko euskararen azterketa dialektologikoa. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Duhalde, Martin. 1978 [1809]. Meditacioneac gei premiatsuenen gainean, cembait abisuekin, othoitcekin eta bicitceco erregela batekin. Donostia: Hordago.
Duhau, Henri. 1993. Hasian hasi. Beskoitzeko euskara. Donibane Lohizune: Alinea.
Duhau, Henri. 2003. Hasian-hasi. Beskoitzeko euskara. Birdena edo bigarren partea. Donibane Lohizune.
EAEL = Aranzadi (1984-1990).
Encinar, Kristina. 2008. Lapurdiko Aturriko euskara: Bardozeko ü bokalaz. Euskera 53(2). 383-395.
Epelde, Irantzu. 2003. Larresoroko euskara. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Epelde, Irantzu. 2004a. Lapurdiko hego-ekialdeko euskararen kokapenerantz. FLV 96. 271-303.
Epelde, Irantzu. 2004b. Larresoroko gaur egungo euskara. Euskera 49(2). 663-677.
Etxebarria, José María. 1994. Las grabaciones de Viena en euskera. Bajo navarro occidental y bajo navarro oriental. Mundaiz 47. 45-75.
Etxepare, Ricardo & Larraitz Uria. 2016. Microsyntactic variation in the Basque hearsay evidential. In Beatriz Fernández & Jon Ortiz de Urbina (arg.), Microparameters in the Grammar of Basque, 265-288. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins.
Euskaltzaindia. 2008-2020. Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA), 11 lib. Bilbo: Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1981. Contribución a la dialectología de la lengua vasca, 2 lib. Donostia: Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintziala.
Irizar, Pedro. 1997. Morfología del verbo auxiliar labortano. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1999. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro occidental. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002a. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental II. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002b. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental III. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Lafon, René. 1962. Sur la voyelle ü en basque. Bulletin de la Société Linguistique de Paris 57. 83-102.
Manterola, Julen. 2015. Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Mitxelena, Koldo. 1964. Textos arcaicos vascos. Madril: Minotauro. (Berrarg. OC 12, 1-197).
Mitxelena, Koldo. 1977. Fonética histórica vasca. 2. argit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. (1. argit., 1961; berrarg. OC 6).
Mitxelena, Koldo. 2011. Obras completas (ASJUren Gehigarriak 54-68), 15 lib. Donostia & Gasteiz: “Julio Urkixo” Euskal Filologi Mintegia, Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU (Joseba A. Lakarra & Iñigo Ruiz Arzalluzen argit.).
Montoya, Estibalitz. 2004. Urdazubi eta Zugarramurdiko euskara. Iruñea: Nafarroako Gobernua.
Oihartzabal, Beñat. 1999. Euskarazko irakaskintzaren historia ororen eskolen ildotik, frantses iraultzaren garaiko eskola liburuxka bat. Lapurdum 4. 81-105.
Padilla, Manuel. 2011. Kadet eta Bettiriño edo Yesu Christo eguiazco Yainco Guizonaren bizia eta heriua laur evanyelista eguiazcuen eta sainduien arabera. XVIII. mendeko eskuizkribu anonimo baten edizio kritikoa eta azterketa. Bilbo: Euskaltzaindia.
Pagola, Rosa Miren, Itziar Iribar & Juan Jose Iribar. 1999. Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Pregariac Bayonaco Diocezacotz. Ioannes d’Olce Bayonaco Iaun Aphezpicuaren manamenduz ordenatuac eta imprimaraciac. 1991 [1651]. In Louis Lucien Bonaparte. Opera Omnia Vasconice III, 191-215. Bilbo: Euskaltzaindia.
Zelaieta, Edu. 2008. Baztan-Bidasoako hizkeren azterketa dialektologikoa. Iruñea-Bilbo: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Zuazo, Koldo. 1998. Euskalkiak. Gaur. FLV 78. 191-233.
Zuazo, Koldo. 2018. Sarako euskara. Bilbo: UPV/EHU.
Arbelbide, Jean Pierre. 2004 [1890]. Erlisionea: Eskual-Herriari dohazkon egiarik beharrenak. Iruñea: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Camino, Iñaki. 2022. Aztergaiak Ipar Euskal Herriko euskararen berrikuntzez. Bilbo: UPV/EHU.
Camino, Iñaki. 2023. Aturrialdeko heskuararen berrikuntzen kokagune geografikoa. In David Lindemann (arg.), Miren Azkarateri esker onez, 97-119. Bilbo: UPV/EHU.
Celhabe, M. 1999 [1863]. Giichtiño-dotrina aita Gaspar Astete Jesuistac Españolez iskiibatuic zoumbeit othoitz eta beze gauzaz. In Rosa Miren Pagola, Itziar Iribar & Juan José Iribar (arg.), Bonaparte Ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1, 275-316. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Duhalde, Maitena. 2023. Lapurdiko itsas hegiko euskararen azterketa dialektologikoa. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Duhalde, Martin. 1978 [1809]. Meditacioneac gei premiatsuenen gainean, cembait abisuekin, othoitcekin eta bicitceco erregela batekin. Donostia: Hordago.
Duhau, Henri. 1993. Hasian hasi. Beskoitzeko euskara. Donibane Lohizune: Alinea.
Duhau, Henri. 2003. Hasian-hasi. Beskoitzeko euskara. Birdena edo bigarren partea. Donibane Lohizune.
EAEL = Aranzadi (1984-1990).
Encinar, Kristina. 2008. Lapurdiko Aturriko euskara: Bardozeko ü bokalaz. Euskera 53(2). 383-395.
Epelde, Irantzu. 2003. Larresoroko euskara. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Epelde, Irantzu. 2004a. Lapurdiko hego-ekialdeko euskararen kokapenerantz. FLV 96. 271-303.
Epelde, Irantzu. 2004b. Larresoroko gaur egungo euskara. Euskera 49(2). 663-677.
Etxebarria, José María. 1994. Las grabaciones de Viena en euskera. Bajo navarro occidental y bajo navarro oriental. Mundaiz 47. 45-75.
Etxepare, Ricardo & Larraitz Uria. 2016. Microsyntactic variation in the Basque hearsay evidential. In Beatriz Fernández & Jon Ortiz de Urbina (arg.), Microparameters in the Grammar of Basque, 265-288. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins.
Euskaltzaindia. 2008-2020. Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA), 11 lib. Bilbo: Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1981. Contribución a la dialectología de la lengua vasca, 2 lib. Donostia: Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintziala.
Irizar, Pedro. 1997. Morfología del verbo auxiliar labortano. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 1999. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro occidental. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002a. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental II. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Irizar, Pedro. 2002b. Morfología del verbo auxiliar bajo navarro oriental III. Bilbo: UPV/EHU & Euskaltzaindia.
Lafon, René. 1962. Sur la voyelle ü en basque. Bulletin de la Société Linguistique de Paris 57. 83-102.
Manterola, Julen. 2015. Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak. Gasteiz: UPV/EHUko doktorego tesia.
Mitxelena, Koldo. 1964. Textos arcaicos vascos. Madril: Minotauro. (Berrarg. OC 12, 1-197).
Mitxelena, Koldo. 1977. Fonética histórica vasca. 2. argit. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. (1. argit., 1961; berrarg. OC 6).
Mitxelena, Koldo. 2011. Obras completas (ASJUren Gehigarriak 54-68), 15 lib. Donostia & Gasteiz: “Julio Urkixo” Euskal Filologi Mintegia, Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU (Joseba A. Lakarra & Iñigo Ruiz Arzalluzen argit.).
Montoya, Estibalitz. 2004. Urdazubi eta Zugarramurdiko euskara. Iruñea: Nafarroako Gobernua.
Oihartzabal, Beñat. 1999. Euskarazko irakaskintzaren historia ororen eskolen ildotik, frantses iraultzaren garaiko eskola liburuxka bat. Lapurdum 4. 81-105.
Padilla, Manuel. 2011. Kadet eta Bettiriño edo Yesu Christo eguiazco Yainco Guizonaren bizia eta heriua laur evanyelista eguiazcuen eta sainduien arabera. XVIII. mendeko eskuizkribu anonimo baten edizio kritikoa eta azterketa. Bilbo: Euskaltzaindia.
Pagola, Rosa Miren, Itziar Iribar & Juan Jose Iribar. 1999. Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Ekialdeko behe-nafarrera 1. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Pregariac Bayonaco Diocezacotz. Ioannes d’Olce Bayonaco Iaun Aphezpicuaren manamenduz ordenatuac eta imprimaraciac. 1991 [1651]. In Louis Lucien Bonaparte. Opera Omnia Vasconice III, 191-215. Bilbo: Euskaltzaindia.
Zelaieta, Edu. 2008. Baztan-Bidasoako hizkeren azterketa dialektologikoa. Iruñea-Bilbo: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.
Zuazo, Koldo. 1998. Euskalkiak. Gaur. FLV 78. 191-233.
Zuazo, Koldo. 2018. Sarako euskara. Bilbo: UPV/EHU.
Número
Sección
Artículos
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0.
Esta obra está bajo una licencia Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0 Internacional.